Các khái niệm cốt lõi của triết học Mac – Lê Lin
Các khái niệm cốt lõi của triết học Mac – Lê Lin
1./ Khái niệm triết học Mac – Lê Lin
Triết học Mac-Lê-Nin, dựa trên ý tưởng của Karl Marx và Friedrich Engels, là một phần quan trọng của lịch sử triết học phương Tây. Triết lý này không chỉ là một hệ thống ý tưởng về thế giới và xã hội mà còn là một phong trào chính trị và xã hội ảnh hưởng sâu rộng đến nhiều quốc gia trên thế giới. Với những nguyên lý cơ bản như vật chất, phản khái và lịch sử, triết học Mac-Lê-Nin tập trung vào việc phân tích và giải thích các mối quan hệ sản xuất xã hội và mâu thuẫn trong xã hội loại xã hội nhằm đạt được một xã hội cộng sản.
Với quan điểm về vật chất, Mac-Lê-Nin khẳng định rằng thế giới tồn tại độc lập khỏi ý thức của con người và mọi hiện tượng đều bị ảnh hưởng bởi các yếu tố vật chất. Phản khái, một mở rộng của triết lý vật chất, mô tả sự phát triển tự nhiên của vật chất và ý thức thông qua sự đấu tranh giữa các mâu thuẫn nội tại. Lịch sử xã hội, với cách tiếp cận của lịch sử vật chất, phản ánh sự phát triển của mâu thuẫn xã hội giữa các lớp và giai đoạn cách mạng của con người.
Triết học Mac-Lê-Nin không chỉ là một cách tiếp cận để hiểu về thế giới xã hội mà còn là một cương vị cho các phong trào chính trị xã hội và cách mạng trên toàn thế giới. Đối với nhiều người, triết học này là một phần quan trọng của sự hiểu biết và hành động trong việc xây dựng một xã hội công bằng và bình đẳng.
2./ Các khái nhiệm cốt lõi của triết học Mac – Lênin
2.1/ Vật Chất (Materialism):
Giải thích: Khái niệm vật chất của Mac-Lê-Nin đề cập đến quan điểm rằng thế giới tồn tại độc lập khỏi ý thức của con người và tất cả các hiện tượng, sự kiện đều có nguồn gốc và bị ảnh hưởng bởi vật chất.
Ví dụ: Khi một người câu cá, hành động của họ được xác định bởi vật chất, như là dây câu, mồi và cây cần câu. Ý thức và hành động của họ được tạo ra và ảnh hưởng bởi các yếu tố vật chất này.
2.2/ Phản Khái (Dialectical Materialism):
Giải thích: Phản khái mô tả một quá trình phát triển tự nhiên của vật chất và ý thức thông qua sự đấu tranh giữa các mâu thuẫn nội tại. Nó xem xét sự thay đổi và phát triển như là kết quả của mâu thuẫn và xung đột.
Ví dụ: Một ví dụ về phản khái là sự phát triển của một xã hội từ chế độ nô lệ sang chế độ tư bản. Mâu thuẫn giữa các lớp xã hội, như lớp nô lệ và lớp chủ nô, tạo điều kiện cho sự biến đổi và phát triển của xã hội.
2.3/ Lịch Sử (Historical Materialism):
Giải thích: Lịch sử xã hội được xác định bởi sự phát triển của các lực lượng sản xuất và mâu thuẫn xã hội giữa các lớp. Ông cho rằng lịch sử không phải là một chuỗi sự kiện ngẫu nhiên mà là một quá trình phát triển có quy luật.
Ví dụ: Trong lịch sử phương Tây, sự chuyển đổi từ xã hội nông nghiệp sang xã hội công nghiệp là một ví dụ về lịch sử vật chất. Sự phát triển của các lực lượng sản xuất, như máy móc và công nghệ, đã tạo ra một môi trường mới cho mâu thuẫn xã hội giữa các tầng lớp, và dẫn đến sự thay đổi trong cấu trúc xã hội.
2.4/ Cách Mạng Công Nhân (Proletarian Revolution)
Khái niệm này ám chỉ sự lật đổ của chế độ tư bản bằng cách của công nhân và thiết lập một xã hội cộng sản.
2.5/Mâu Thuẫn Xã Hội (Social Contradictions)
Mac-Lê-Nin tin rằng xã hội tồn tại trong một trạng thái mâu thuẫn, nơi mâu thuẫn giữa các lớp và giai cấp tạo ra động lực cho sự phát triển và thay đổi xã hội.
3./ Định nghĩa và so sánh kiến trúc thượng tầng và cơ sở hạ tầng
có hai khái niệm quan trọng là "cơ sở hạ tầng" và "kiến trúc thượng tầng". Cả hai khái niệm này đều liên quan đến cách mà xã hội được tổ chức và hoạch định.
3.1/Cơ Sở Hạ Tầng (Base):
Định Nghĩa: Cơ sở hạ tầng đề cập đến các yếu tố kinh tế cơ bản của xã hội, bao gồm các quan hệ sản xuất và sản phẩm kinh tế. Điều này bao gồm cả các phương tiện sản xuất (như máy móc, nhà máy) và các mối quan hệ xã hội sản xuất (như mối quan hệ giữa chủ nhân và công nhân trong một xưởng sản xuất).
Chức Năng: Cơ sở hạ tầng định hình và ảnh hưởng đến các khía cạnh khác của xã hội như kiến trúc thượng tầng, chính trị, văn hóa, và tư tưởng.
3.2/Kiến Trúc Thượng Tầng (Superstructure):
Định Nghĩa: Kiến trúc thượng tầng bao gồm các yếu tố không kinh tế của xã hội, như chính trị, pháp luật, tôn giáo, nghệ thuật và văn hóa. Đây là các lĩnh vực không trực tiếp liên quan đến sản xuất và phân phối tài nguyên.
Chức Năng: Kiến trúc thượng tầng phản ánh và thể hiện các mối quan hệ xã hội và lợi ích của các lớp xã hội khác nhau trong cơ sở hạ tầng. Nó cũng có thể được sử dụng để bảo vệ và duy trì trật tự xã hội hiện tại.
So Sánh:
Tương Tác: Cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng tương tác với nhau; cơ sở hạ tầng tạo ra điều kiện cho sự tồn tại và phát triển của kiến trúc thượng tầng, trong khi kiến trúc thượng tầng có thể phản ánh và thể hiện các điều kiện và mâu thuẫn trong cơ sở hạ tầng.
Quan Hệ Nguyên Nhân - Kết Quả: Cơ sở hạ tầng thường được coi là nguyên nhân cơ bản, trong khi kiến trúc thượng tầng thường là kết quả của cơ sở hạ tầng.
Ảnh Hưởng: Cơ sở hạ tầng có ảnh hưởng sâu rộng và lâu dài hơn đến kiến trúc thượng tầng, nhưng kiến trúc thượng tầng cũng có thể có tác động trở lại đến cơ sở hạ tầng thông qua sự thay đổi trong ý thức và nhận thức xã hội.
Trong tổng thể, cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng là hai khía cạnh cơ bản của triết lý xã hội Marx - Engels, mô tả cách mà xã hội được tổ chức và phát triển.
4./ Nguồn
fixloinhanh.com
